Opdracht Rol van de overheid vmbo

Bij maatschappijleer lees je regelmatig over de rol van de overheid. In Nederland speelt de overheid een grote rol in de samenleving. De overheid is een socialiserende institutie in het socialisatieproces en speelt een belangrijke rol in het tegengaan van sociale ongelijkheid.

In deze opdracht gaan we onderscheid uitleggen tussen de verzorgingsstaat en de participatiesamenleving. Beantwoord de vragen met behulp van de aangeboden bronnen en het internet.

[opdrachten]Opdracht 1

A) Leg uit welke rol de overheid speelt in het socialisatieproces. {antwoord}De overheid zorgt voor rechten en plichten die bijdragen aan het socialisatieproces. Bijvoorbeeld het verplichten van kinderen om naar school te gaan. Ook door het opstellen van regels bepaalt de overheid hoe we in de samenleving met elkaar omgaan.{/antwoord}

B) Leg uit welke rol de overheid speelt in het tegengaan van sociale ongelijkheid. {antwoord}Iedere leerling heeft de kans om door middel van opleiding van maatschappelijke positie te veranderen.{/antwoord}[/opdrachten]

De Nederlandse overheid bemoeit zich met haar inwoners. We noemen Nederland een verzorgingsstaat. Een staat waarin de overheid zorgt voor haar inwoners. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Amerika, waarbij de overheid zich zo min mogelijk met haar inwoners wil bemoeien.

Politiek VS begint met ontmantelen Obamacare
De Amerikaanse politiek heeft vrijdag de eerste stappen gezet naar het afschaffen van Obamacare, het ziektekostenverzekeringsstelsel van president Barack Obama.

Obamacare, officieel Patient Protection and Affordable Care Act genoemd, biedt miljoenen voorheen onverzekerde Amerikanen hulp bij ziektekosten. De Republikeinen willen af van de wet, omdat ze het onder meer een voorbeeld vinden van ongewenste overheidsbemoeienis. Ook vinden ze de kosten van Obamacare veel te hoog.
Naar: NU

Deze overheidsbemoeienis zie je voornamelijk terug in de sociale voorzieningen die de overheid biedt. Zo heeft iedereen in Nederland een zorgverzekering tegen onverwacht hoge ziektekosten. Ouders van kinderen krijgen kinderbijslag, gepensioneerden krijgen AOW en mensen die geen woning kunnen betalen huurtoeslag.

[opdrachten]Opdracht 2

Wat merk je als scholier of straks als student van de sociale voorzieningen? Noem twee dingen. {antwoord}1. De middelbare school is gratis. 2. Voor het beroepsonderwijs moet je een relatief kleine bijdrage betalen. 3. Je kunt geld lenen van de overheid om te studeren. 4. Je mag tijdens je vervolgopleiding gratis reizen met het openbaar-vervoer.{/antwoord}[/opdrachten]

[opdrachten]Opdracht 3

Bekijk de bovenstaande video. Wat is het probleem van de verzorgingsstaat?{antwoord}Er is sprake van vergrijzing: mensen worden ouder, blijven langer leven en hebben meer zorg nodig. Dat kost veel geld en kunnen we niet betalen.{/antwoord}[/opdrachten]

De verzorgingsstaat is te duur geworden. De overheid heeft minder inkomsten. En Nederland heeft te veel oude mensen, we noemen dit vergrijzing. Deze mensen houden dus langer hun pensioen en de overheid betaalt meer aan de ziektekosten.

[opdrachten]Opdracht 4

A) Bekijk de video nogmaals. Noem drie redenen waarom de verzorgingsstaat te duur is. {antwoord}1. Ouderen leven langer. 2. Ze wonen langer zelfstandig. 3. Hun kinderen zijn er niet of kunnen ze niet verzorgen.{/antwoord}

B) Waarom kosten ouderen de samenleving meer geld dan jongeren? {antwoord}Jongeren hebben veel minder gezondheidsklachten en kunnen vaker  zelfstandig leven.{/antwoord}[/opdrachten]

Participatiesamenleving

De koning vertelt in de bovenstaande video dat de kosten van de verzorgingsstaat te hoog zijn en dat de overheid deze niet meer kan betalen. Ook zegt hij dat mensen minder overheidsbemoeienis nodig hebben, omdat ze zelfstandiger zijn dan zeventig jaar geleden. Hij spreekt over de overgang van een verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving.

Met de participatiesamenleving bedoelt hij een samenleving waarin burgers zelf meer verantwoordelijkheid nemen om problemen op te lossen. Ze zouden minder afhankelijk van de overheid moeten worden. Dit bespaart de overheid een hoop geld.

Het verschil tussen de verzorgingsstaat en de participatiesamenleving uitgelegd aan de hand van voorbeelden.

Voorbeeld: Een vrouw (80 jaar) heeft hulp nodig bij het wassen.

Verzorgingsstaat

De overheid zorgt voor een verpleegkundige aan huis.

Participatiesamenleving

De oude vrouw zoekt mensen die dezelfde hulp nodig hebben en samen huren ze een verpleegkundige in.

Voorbeeld: Een man van (55 jaar) wordt werkloos.

Verzorgingsstaat

De man krijgt twee jaar lang een werkloosheidsuitkering.

Participatiesamenleving

De man moet in ruil voor een uitkering verplicht helpen in een buurthuis.

Voorbeeld: De basisschool komt handen te kort voor bepaalde activiteiten.

Verzorgingsstaat

De overheid betaalt een extra onderwijsassistent of conciërge.

Participatiesamenleving

Ouders helpen op de basisschool mee met klusjes, overblijven, voorlezen en het opsporen van luizen.

Met de participatiesamenleving probeert de overheid de kosten lager te houden. Mensen moeten zelf meer initiatief nemen om problemen op te lossen. Bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk voor hun omgeving te doen, gezamenlijk gezondheidszorg in te kopen of door samen een buurthuis op te richten. Ook wordt er meer van de familie verwacht om te zorgen voor oude ouders of zieke familieleden. We noemen dit mantelzorg.

De overheidsbemoeienis bij een participatiesamenleving is dus een stuk minder dan bij een verzorgingsstaat. Burgers krijgen meer vrijheden en de overheid is er alleen nog wanneer het echt niet anders kan.

[opdrachten]Opdracht 5

A) Zou jij vrijwilligerswerk voor de samenleving willen doen? {antwoord}Bijvoorbeeld: Ja. Ik zet me graag voor anderen in. Nee. Daar heb ik geen tijd voor: ik heb een druk leven.{/antwoord}

B) Onderzoek waar het woord mantelzorg vandaan komt. Omschrijf in het kort het verhaal. {antwoord}Mantelzorg komt van Sint Maarten. Maarten gaf de helft van zijn mantel aan een bedelaar.{/antwoord}[/opdrachten]

[opdrachten]Opdracht 6

Leg het verschil uit tussen de verzorgingsstaat en de participatiesamenleving. {antwoord}Bij een verzorgingsstaat zorgt de overheid ervoor dat mensen die dit nodig hebben gebruik kunnen maken van belangrijke sociale voorzieningen als: gezondheidszorg, onderwijs en onderdak.
Bij de participatiesamenleving zorgt de overheid ervoor dat mensen elkaar kunnen helpen wanneer er zorg, onderwijs of onderdak nodig is.{/antwoord}[/opdrachten]